ΑΛΙΕΙΑ
Πρόκειται για το ψάρεμα ψαριών στη θάλασσα ή σε γλυκά νερά με διάφορα μέσα το οποίο μπορεί να διακριθεί σε επαγγελματική ή ερασιτεχνική δραστηριότητα. Η αλιεία στη θάλασσα αναπτύσσεται σε παραθαλάσσιες περιοχές που βρέχονται από το μεσσηνιακό κόλπο και το Ιόνιο πέλαγος. Περιοχές όπου υπάρχουν ψαράδες είναι η Μεθώνη, η Κορώνη, η Φοινικούντα, το Καλό Νερό, η Ν. Πρώτη, η Ν. Αγ. Μαρίνας, η Μαραθόπολη, ο Αγρίλης, η Κυπαρισσία, το Πεταλίδι, η Ασίνη, η Πύλος και οι περιοχές της Μεσσηνιακής Μάνης όπως η Καρδαμύλη και ο Αγ. Νικόλαος. Όσον αφορά τους ψαρότοπους, αυτοί δεν είναι γνωστοί και καταγεγραμμένοι, διότι δεν τους αποκαλύπτουν οι ίδιοι οι ψαράδες. Το πιθανότερο είναι να αναπτύσσονται γύρω από τις παραθαλάσσιες περιοχές. Τα είδη ψαρόβαρκων ή καϊκιών, που
χρησιμοποιούνται στη θαλάσσια αλιεία είναι η μικρή ανοιχτή βάρκα, ο πιο συνηθισμένος τύπος στην Ελλάδα, η τράτα/ μηχανότρατα, με στενόμακρο σκαρί, μυτερή εξέδρα στην πλώρη και μήκος 8-10μ., και η ψαροπούλα, μικρό τρεχαντήρι με μυτερή πλώρη και πρύμνη. Οι πρώτες ψαροπούλες διέθεταν πανί έως ότου αντικαταστάθηκε από μηχανές. Οι τρόποι ψαρέματος ποικίλουν ανάλογα με τον χώρο (θάλασσα, ποτάμι) και τις ποικιλίες ψαριών. Στο ψάρεμα από στεριά κοινοί τρόποι ψαρέματος είναι το καλαμίδι, δηλαδή το ψάρεμα με καλάμι και αρμίδι / πετονιά, το ψάρεμα με ψιλή σαλαγγιά, ιδανικό για εύκολο ψάρεμα κοπαδιών όπως σπαράκια, καλόγριες, σάλπες και κεφαλόπουλα, και το πεταχτάρι, όπου πετάμε με δύναμη στη θάλασσα μία μεσινέζα, δηλαδή μεγάλη πετονιά, ένα αγκίστρι και ένα βαρίδι. Στο ψάρεμα με βάρκα εφαρμόζονται οι ακόλουθοι τρόποι ψαρέματος: το πεταχτάρι, η καθετή, με εξοπλισμό μία μακριά πετονιά / νήμα με μία μολυβήθρα και ένα ή περισσότερα αγκίστρια, το τσαπάρι, με πετονιά με πολύ μικρά αγκίστρια και μολυβήθρα, το παραγάδι, το οποίο χωρίζεται σε ψιλό και χοντρό και χρησιμοποιείται το βράδυ, και η λαδιά, μέθοδος ψαρέματος χταποδιών ή αχινών. Οι ψαράδες βάζουν δύο χούφτες βρεγμένο βότσαλο σε έναν τενεκέ ή μικρό τσουκάλι και λίγες κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο, αναμειγνύουν τα υλικά και τα σκορπούν στη θάλασσα. Με τον τρόπο αυτό μπορούν να δουν καθαρά μέσα στο νερό. Στο ψάρεμα από βάρκα χρησιμοποιούνται, επιπλέον, οι ακόλουθες μέθοδοι: Η συρτή του αφρού ή του βυθού, ένα μακρύ νήμα που τελειώνει σε αγκίστρι και σέρνεται από τη βάρκα τεντωμένο, το κοφινέλο, παγίδα ψαριών με αραιοπλεγμένο κοφίνι, με ωοειδές σχήμα, το πυροφάνι, νυχτερινό ψάρεμα με ειδική λάμπα, απόχες και καμάκια, και το γρι-γρι, σύστημα αλιείας επιφάνειας με ένα μεγάλο δίχτυ σε σχήμα ορθογωνίου παραλληλογράμμου, του οποίου το κάτω μέρος είναι κλειστό ενώ διαθέτει φελλούς στο πάνω μέρος και βαρίδια στο κάτω. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται από επαγγελματίες ψαράδες με ψαροπούλες ή τρεχαντήρια.
Το ψάρεμα στο ποτάμι εφαρμόζεται σε ποτάμια της Μεσσηνίας όπως η Νέδα, ο Πάμισος, ο Άρης, με τους ακόλουθους παραδοσιακούς τρόπους ψαρέματος: το κόψιμο του νερού, δηλαδή την αλλαγή της κοίτης και την αποκάλυψη των κρυμμένων ψαριών, το ψάρεμα με ματαράτσι και το ψάρεμα με αγκίστρι, συνήθως μετά τις φθινοπωρινές βροχοπτώσεις.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Δημητρόπουλος-Καράμπελας Δ., 1997, Μαρίνα. Το αρχαιότερο χωριό του τριφυλιακού Λυκαίου. Ιστορία - Λαογραφία – Κοινωνική ζωή – Φυσικό περιβάλλον – Συλλογικά θέματα, Αθήνα, σελ.122-123
Ήμελλος Σ. Δ. –Πολυμέρου-Καμηλάκη Α., 1983, Παραδοσιακός υλικός βίος του ελληνικού λαού (ερωτηματολόγιο), αρ. 17, Αθήνα: Δημοσιεύματα Κέντρου Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας, σελ. 154-162
Κέντρο Αλιευτικής Έρευνας: http://www.fishri.gr/index.php, τελευταία προσπέλαση 23/11/2013
Λευκαδίτης Γ., 1941, Το ψάρεμα στα ελληνικά ακρογιάλια. Τα σύνεργα. Οι τρόποι. Τα ψάρια., Αθήνα
Ματσούκα Π., 2007, Μεσσηνία, τόπος, χρόνος, άνθρωποι, τόμ. Β΄, Αθήνα: Εκδόσεις Μίλητος, σελ. 58
Μπελίτσος Θ., 2005, ‘Ψαρεύοντας με κοφινέλο’, Ιθώμη, τ. 48 (2005), σελ. 40-45
Perosino S., 1983, Το ψάρεμα, μτφρ. Μάνια Πολίτη – Σταύρος Τσελεμέγκος, τομ. Ά, εκδόσεις Istituto geografico de Agostini – Κισσός
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Γενικά
Συνταγή
Browse
(Προαιρετικό)